Çin, Tayvan'ın çevresinde gerçekleştirdiği kapsamlı askeri tatbikat ile uluslararası ilişkilerde yeni bir heyecan dalgası yarattı. Bu tatbikat, özellikle son yıllarda artan Tayvan bağımsızlık talepleri ile Çin-Tayvan ilişkilerindeki gerilimlerin bir yansıması olarak değerlendiriliyor. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nin Tayvan'a silah satışı ve askeri destek sağlaması, Pekin'in tepkisini çekerken, Asya-Pasifik bölgesindeki askeri dengelerin de sarsılmasına sebep oldu.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA), 2023 yılının Ekim ayında Tayvan çevresinde geniş kapsamlı bir askeri tatbikat düzenledi. Tatbikat, deniz ve hava güçlerini kapsayan çok sayıda birimi içermekteydi. Geniş ormanlık alanların yanı sıra, okyanus bölgesinde gerçekleştirilen tatbikat, hem deniz kuvvetlerinin hem de hava birimlerinin birlikte hareket yeteneklerini test etme amacı taşıyordu. Çin hükümeti, tatbikata 1000'den fazla savaş uçağı ve çeşitli gemilerle katılmıştır. Açıklamalara göre tatbikat sırasında, düşman hedeflerinin belirlenmesi ve imha edilmesi senaryosunda sahte düşman hedefleri kullanılmıştır. Ayrıca, tatbikat boyunca kıyı hedeflerine yönelik balistik füzelerin de fırlatıldığı bildirilmektedir.
Çin'in bu askeri tatbikatı, dünya genelinde çeşitli tepkilere yol açtı. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri, tatbikatın bölgedeki istikrarı tehdit ettiğini ve Tayvan'a yönelik askeri baskıları artırdığını ifade etti. ABD Dışişleri Bakanlığı, "Bölgedeki bütün tarafların gerginliği azaltıcı önlemler alması gerektiğini" belirtti. Bunun yanı sıra, Asya ve Pasifik'teki müttefikleriyle iş birliği yaparak Tayvan'ın savunma kapasitesini güçlendirmeye devam edeceği mesajını aktardı.
Tayvan, Çin'in tatbikatına sert bir yanıt vererek, "Tayvan, kendi topraklarını savunmak için hazırdır ve bu tür provokasyonlara karşı duracaktır" açıklaması yaptı. Adanın lideri, uluslararası toplumdan destek talep ederek, bölgedeki savaş riski ve bu tür askeri tatbikatların neden olduğu olumsuz etkiler hakkında bilgi verdi. Pekin, bu tatbikatın Tayvan üzerindeki hâkimiyetini pekiştirmek amacıyla yapıldığını savunarak, "Tayvan, Çin'in ayrılmaz bir parçasıdır" ifadesini kullandı.
Öte yandan, bölgedeki diğer ülkeler de tatbikatı dikkatle takip ediyor. Japonya ve Güney Kore gibi yakın komşular, olası bir çatışmanın etkilerinden endişe duyuyor. Özellikle deniz trafiğinin yoğun olduğu bu alanda, herhangi bir askeri çatışmanın büyük bir insani krize yol açabileceği düşünülüyor. Ayrıca, bu tür gelişmelerin bölgedeki güvenlik iş birliği anlaşmalarını da etkileyebileceği belirtiliyor.
Sonuç olarak, Çin'in Tayvan çevresinde düzenlediği askeri tatbikat, Asya-Pasifik bölgesindeki gerginlikleri artırma potansiyeline sahip. Her ne kadar tatbikatın amacı, askeri gücü sergilemek ve caydırıcılık sağlamak olsa da, bölgedeki ülkeler arasında oluşan korku ve endişe, uluslararası barışın sağlanması açısından risk teşkil etmekte. Tayvan'ın geleceği ve bölgenin jeopolitik dengeleri üzerinde oynanacak oyunlar, önümüzdeki dönemde dikkatle izlenmesi gereken konular arasında yer alıyor.
